Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS và Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS 01/12/2023

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế và Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm về việc tổ chức Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12 và Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2023 triển khai trên toàn quốc; thời gian thực hiện chương trình kéo dài từ ngày 10/11 đến ngày 10/12/2023. Việt Nam đã trải qua hơn 32 năm (kể từ năm 1991) đương đầu với đại dịch HIV/AIDS, từ chỗ người dân chưa hiểu biết gì về HIV/AIDS, thì theo điều tra gần đây, có 100% người dân hiểu biết về HIV/AIDS và biết cách phòng ngừa HIV/AIDS.

Thực hiện kế hoạch hoạt động phòng, chống HIV/AIDS năm 2023 của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm và hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS (01/12); Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma tuý, mại dâm phát động trong cả nước Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2023. Tỉnh Bạc Liêu đã xây dựng kế hoạch và tổ chức hưởng ứng tháng hành động phòng, chống HIV/AIDS và Ngày thế giới phòng, chống AIDS (01/12) với sự tham gia của các đồng chí lãnh đạo huyện/thị xã/thành phố, ngành Y tế và mọi tầng lớp nhân dân; tổ chức nhiều sự kiện, xây dựng nhiều mô hình tuyên truyền về phòng, chống HIV/AIDS; tổ chức mít tinh và diễu hành tại huyện Hòa Bình, nhiều mô hình truyền thông trực tiếp đã được triển khai tại các huyện góp phần rất lớn trong công tác thông tin, giáo dục truyền thông tới nhiều đối tượng đặc biệt là cho nhóm có hành vi nguy cơ cao, mang lại thành quả đáng kể làm thay đổi nhận thức của người dân về HIV/AIDS. Thời gian thực hiện tháng hành động là từ ngày 10/11 đến ngày 10/12/2023. Trong những năm qua, hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông phòng, chống HIV/AIDS được triển khai rộng khắp, với sự tham gia của hầu hết các Ban ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội và của quần chúng nhân dân. Công tác truyền thông được thực hiện dưới nhiều hình thức, đa dạng, phong phú về nội dung và kết quả đã nâng cao nhận thức của người dân về công tác phòng, chống HIV/AIDS; các định hướng truyền thông và cách thức tổ chức thực hiện đã được các huyện/thị xã/thành phố cụ thể hóa thông qua việc xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện các chương trình phối hợp.

Truyền thông thay đổi hành vi được thực hiện liên tục và phát huy hiệu quả cao:

Truyền thông giúp người dân nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi an toàn về phòng, chống HIV/AIDS, sự lây truyền HIV và các biện pháp phòng, chống HIV cũng như các dịch bệnh truyền nhiễm khác. Thông tin, giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi nhằm khuyến khích cộng đồng cùng tham gia đối thoại và tiếp nhận các thông tin hữu ích về các yếu tố lây lan của HIV/AIDS, các hành vi nguy cơ và các yếu tố làm tăng hoặc giảm các hành vi nguy cơ; thúc đẩy cùng hành động, thực hiện hành vi an toàn để làm giảm nguy cơ và làm giảm sự kỳ thị xã hội. Thông tin, giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi giúp mọi người hiểu biết đúng đắn và đầy đủ hơn về HIV/AIDS, làm giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS và những người bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS trong cộng đồng.

Thông tin, giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi góp phần nâng cao trách nhiệm và sự quan tâm của các cấp, các ngành, thu hút dư luận xã hội ủng hộ cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, duy trì bền vững những thành quả đã đạt được. Đồng thời, thông tin, giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi còn góp phần định hướng cho mọi người thực hiện pháp luật và các chính sách về phòng, chống HIV/AIDS, kết nối và thúc đẩy các dịch vụ về dự phòng lây nhiễm HIV; chăm sóc, hỗ trợ và điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS và các dịch vụ hỗ trợ về kinh tế xã hội khác, tạo môi trường thuận lợi cho mọi người thực hiện các hành vi an toàn. Như vậy, công tác truyền thông phòng, chống HIV/AIDS cần thiết phải được tăng cường trong thời gian tới với những cách làm mới, thông điệp mới, áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông để có hiệu quả cao nhất.

Truyền thông đại chúng: Tổ chức sản xuất và phổ biến các tin, bài, chương trình, chuyên đề, chuyên mục, phóng sự, phim ngắn về phòng, chống HIV/AIDS ... trên Đài phát thanh truyền hình tỉnh, thành phố, các Đài phát thanh, truyền hình huyện, thị xã cũng như hệ thống truyền thanh xã, phường; tăng cường truyền thông qua các chương trình giải trí trên truyền hình, các chương trình quảng cáo, các chương trình tọa đàm, giao lưu với những người nổi tiếng về nội dung HIV/AIDS... Xây dựng chuyên trang, chuyên mục, đăng tải tin, bài viết... trên các báo in, báo điện tử có lượng người xem lón.

Truyền thông trực tuyến qua mạng xã hội: Tăng truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS trên hệ thống mạng xã hội như (Facebook, Zalo, Tik Tok, Youtube, Viber, Lotus...); tin nhắn điện thoại; các loại hình truyền thông trên nền tảng Internet; thông qua các hình thức truyền tải thông điệp hiệu quả cao như: Infographic, videoclip, audioclip; kết nối các trang mạng xã hội của địa phương với các trang mạng xã hội của Cục Phòng, chống HIV/AIDS như: Fanpage Phòng, chống HIV/AIDS Việt Nam...

Truyền thông trực tiếp và truyền thông nhân sự kiện: Tổ chức truyền thông cá nhân và truyền thông nhóm về HIV/AIDS tại gia đình và cộng đồng, lấy lực lượng y tế xã và thôn bản làm nòng cốt, giao nhiệm vụ và định kỳ kiểm tra, giám sát kết quả và hiệu quả các hoạt động truyền thông; lồng ghép và đẩy mạnh truyền thông, tư vấn qua cơ sở cung cấp dịch vụ y tế nhất là các cơ sở cung cấp dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

Cung cấp thông tin cho đội ngũ phóng viên, cán bộ truyền thông viết về HIV/AIDS: Cung cấp thông tin cho đội ngũ phóng viên viết về HIV/AIDS để định hướng và cung cấp thông tin thông qua tổ chức gặp mặt báo chí/họp báo, giao ban, tập huấn, tổ chức đi thực địa hoặc gửi thông tin trực tiếp tới các phóng viên; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác truyền thông y tế tại địa phương (chú ý tuyến xã và thôn bản); tập huấn truyền thông, cung cấp thông tin cho người phát ngôn và lãnh đạo đơn vị, cán bộ truyền thông các cấp, lưu ý cán bộ truyền thông trong các cơ sở khám chữa bệnh.

Sản xuất và nhân bản tài liệu truyền thông: Sản xuất nhân bản các tài liệu truyền thông dưới các hình thức thích hợp chuyển cho các cơ sở cung cấp dịch vụ, các tuyên truyền viên, cộng tác viên truyền thông phòng, chống HIV/AIDS để phân phối cho các đối tượng đích; xây dựng và phổ biến các thông điệp phòng, chống HIV/AIDS qua các phương tiện và tài liệu truyền thông khác, xây dựng các cụm panô, khẩu hiệu, treo băng rôn tại các địa điểm công cộng có đông người qua lại như các trục đường giao thông chính, các bến xe, công viên; cửa ngõ thành phố, xã phường, thôn, ấp, bản và cổng các cơ quan, đơn vị, trường học, bệnh viện; Phổ biến các ấn phẩm truyền thông phòng, chống HIV/AIDS khác như áp phích, tranh gấp, tờ rơi, sách mỏng về phòng, chống HIV/AIDS.

Khẩu hiệu của tháng hành động phòng, chống HIV/AIDS 2023:

Căn cứ Phụ lục 2 ban hành kèm theo Công văn 6875/BYT-UBQG50 năm 2023, khẩu hiệu Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2023 bao gồm:

- Cộng đồng sáng tạo - Quyết tâm chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030!

- Tuổi trẻ sáng tạo - hành động vì một Việt Nam không còn AIDS!

- Tuổi trẻ chung vai, vì ngày mai không còn HIV/AIDS!

- Xét nghiệm là cách duy nhất để biết tình trạng nhiễm HIV của bạn!

- Xét nghiệm HIV sớm là để bảo vệ chính mình và người thân!

- Tuân thủ điều trị ARV để đạt được K=K!

- Người có hành vi nguy cơ cao nên xét nghiệm HIV định kỳ 6 tháng 1 lần.

- Điều trị ARV sớm giúp khỏe mạnh và giảm lây nhiễm HIV!

- Tham gia bảo hiểm y tế là cách tốt nhất để người nhiễm HIV được điều trị HIV/AIDS liên tục suốt đời!

- Phụ nữ mang thai cần xét nghiệm HIV để dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con!

- Hãy sử dụng bao cao su để bảo vệ cho bạn và người thân!

- Dùng riêng bơm kim tiêm sạch giúp phòng lây nhiễm HIV!

- Dự phòng và điều trị HIV/AIDS – Không để ai bỏ lại phía sau!

- PrEP giúp bạn dự phòng lây nhiễm HIV!

- Không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS!

- Nhiệt liệt hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 01/12/2023!

- Nhiệt liệt hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2023!

Có 04 giai đoạn nhiễm HIV:

1. Giai đoạn sơ nhiễm (còn gọi là thời kỳ cửa sổ): thời gian kéo dài từ 2 đến 6 tháng, cơ thể hoàn toàn bình thường. Xét nghiệm HIV cho kết quả âm tính (vì thế trong giai đoạn này dễ lây bệnh cho người khác nếu quan hệ tình dục không an toàn).

2. Giai đoạn nhiễm HIV không triệu chứng: Thời gian từ 5 đến 7 năm, cơ thể vẫn khỏe mạnh bình thường. Xét nghiệm cho kết quả dương tính.

3. Giai đoạn cận AIDS: Vẫn không có biểu hiện đặc trưng, xét nghiệm cho kết quả dương tính.

4. Giai đoạn AIDS: có các triệu chứng sau: Gầy sút (giảm trên 10% trọng lượng cơ thể ); Sốt , tiêu chảy, ho kéo dài trên 1 tháng;       Xuất hiện nhiều bệnh như : ung thư, viêm phổi, lao, viêm da, lở loét toàn thân.

Người bệnh nhiễm HIV chuyển qua giai đoạn AIDS nhanh chóng tử vong nếu không tuân thủ điều kiện chăm sóc và điều trị: Tuân thủ điều trị ARV giúp người nhiễm HIV khống chế sự phát triển của vi rút, nâng cao sức đề kháng và duy trì được cuộc sống lâu dài.

Thời gian tới, Cục Phòng, chống HIV/AIDS và các địa phương sẽ tăng cường quản lý can thiệp như xét nghiệm HIV sớm, điều trị ARV sớm vì đây là những can thiệp hiệu quả cả cho công tác dự phòng. Từ ưu tiên này sẽ có các giải pháp can thiệp thích hợp, đẩy mạnh hơn các hoạt động can thiệp như phát bơm kim tiêm, bao cao su, điều trị Methadone cũng như truyền thông thay đổi hành vi…

Bác sĩ Phước Nhường