Cảnh báo về bệnh đậu mùa khỉ xuất hiện tại các nước Đông Nam Á.
Bệnh đậu mùa khỉ được xác định từ năm 1970 tại Châu Phi, đến nay căn bệnh đã xuất hiện khắp châu Âu, châu Mỹ và 1 phần châu Á. Bệnh đậu mùa khỉ có khả năng lây lan ít hơn nhiều so với COVID-19. Bệnh đậu mùa khỉ tương tự bệnh đậu mùa và biện pháp phòng ngừa cũng giống như phòng chống bệnh đậu mùa.
Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh đậu mùa do vi rút truyền sang người từ động vật, có các triệu chứng rất giống bệnh đậu mùa. Bệnh do vi rút đậu mùa khỉ thuộc giống Orthopoxvirus và thuộc họ Poxviridae gây ra. Có hai nhóm vi rút đậu mùa khỉ gồm nhóm Tây Phi và nhóm lưu vực Congo (Trung Phi). Tên bệnh đậu mùa khỉ bắt nguồn từ phát hiện ban đầu về vi rút trên khỉ trong phòng thí nghiệm ở Đan Mạch năm 1958. Trường hợp đầu tiên trên người được xác định là ở một đứa trẻ tại Cộng hòa Dân chủ Congo vào năm 1970.
Triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện sau khi cơ thể nhiễm vi rút từ 5 - 21 ngày: Sốt cao, phát ban kèm ngứa (mặt là bộ phận đầu tiên xuất hiện và sau đó sẽ lan rộng sang các bộ phận còn lại trên cơ thể), đau đầu, đau cơ, nổi hạch bạch huyết, kiệt sức... Ban đầu mụn nước sẽ chỉ xuất hiện lưa thưa nhưng sau đó sẽ phát tán và số nốt mụn mủ có thể đến hàng trăm nốt. Bên trong mỗi nốt mụn chứa đầy dịch lúc đầu trong sau đục mủ. Bệnh nhân được điều trị kịp thời, mụn mủ dần đóng vảy và tiêu biến dần đến khi da trở lại trạng thái bình thường.... Bệnh kéo dài 2 - 4 tuần.
Bệnh đậu mùa khỉ lây nhiễm do tiếp xúc gần hay dùng chung đồ với người nhiễm bệnh. Bệnh đậu mùa khỉ có 3 con đường lây nhiễm chính:
- Lây nhiễm thông qua vết xước, vết cắn mà động vật cắn đã nhiễm vi rút;
- Người ăn thịt động vật và động vật bị ăn thịt đó đang nhiễm bệnh (không nấu chín kỹ, chế biến không an toàn);
- Người tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.
Điều trị bệnh đậu mùa khỉ là hỗ trợ: Thuốc kháng vi rút mới tecovirimat (đã được phê duyệt để điều trị bệnh đậu mùa), thuốc kháng vi rút cidofovir, brincidofovir (CMX001)
Dùng vắc xin phòng bệnh đậu mùa có tác dụng phòng ngừa trên 85% đối với bệnh đậu mùa khỉ, dù hiệu quả của vắc xin giảm dần theo thời gian.
Vì là dịch bệnh có nguy cơ xâm nhập nên công tác giám sát các triệu chứng nghi bệnh của người nhập cảnh tại các cửa khẩu cần được tăng cường chặt chẽ và giám sát dịch tễ tại cộng đồng./.
Bác sĩ Phước Nhường