Tập huấn thu thập, bảo quản, đóng gói và vận chuyển mẫu bệnh phẩm hô hấp.
Tập huấn thu thập, bảo quản, đóng gói và vận chuyển mẫu bệnh phẩm hô hấp. |
Ngày 17/8/2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (TT KSBT) khai giảng lớp tập huấn thu thập, bảo quản, đóng gói và vận chuyển mẫu bệnh phẩm hô hấp cho cán bộ phụ trách xét nghiệm tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Tham dự lớp tập huấn có: Ths YTCC. Phạm Thanh Hồng, Trưởng khoa Xét nghiệm – Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng, TT KSBT, giảng viên và các cán bộ y tế công tác tại khoa Xét nghiệm các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.
Quang cảnh lớp tập huấn.
Lớp tập huấn hướng đến việc phát hiện kịp thời các trường hợp mắc Covid-19 trong số các đối tượng có nguy cơ cao để thực hiện giám sát cách ly, nghiên cứu đánh giá theo dõi hiệu quả của các phương pháp điều trị, các biện pháp phòng chống dịch đã thực hiện, xác định tình trạng miễn dịch trong cộng đồng,… đồng thời xây dựng hệ thống thu thập, đóng gói, bảo quản và vận chuyển mẫu bệnh phẩm xét nghiệm Covid-19 theo quy định. Trong 03 ngày tập huấn, các học viên được cập nhật kiến thức mới và triển khai các nội dung, kỹ thuật liên quan đến an toàn trong thu thập, bảo quản, đóng gói và vận chuyển mẫu bệnh phẩm hô hấp: Tổng quan về an toàn sinh học phòng xét nghiệm; lây nhiễm liên quan đến phòng xét nghiệm; đánh giá nguy cơ sinh học; yêu cầu đối với phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp II; trang thiết bị phòng xét nghiệm; thu thập, đóng gói, bảo quản, vận chuyển mẫu bệnh phẩm lây nhiễm qua đường hô hấp (mẫu bệnh phẩm Covid-19), theo phục lục 1, ban hành kèm theo Quyết định số 1619/QĐ-BYT ngày 09/4/2020 của Bộ Y tế; phân loại và xử lý chất thải y tế; xử lý sự cố trong phòng xét nghiệm; thực hành bảo hộ cá nhân; thực hành lấy mẫu bệnh phẫm xét nghiệm Covid-19 (theo Quyết định số 1619/QĐ-BYT ngày 09/4/2020 của Bộ Y tế).
Theo phục lục 1, ban hành kèm theo Quyết định số 1619/QĐ-BYT ngày 09/4/2020 của Bộ Y tế về việc ban hành Phụ lục thay thế Phụ lục 1 “Lấy mẫu, bảo quản, vận chuyển bệnh phẩm” ban hành kèm theo Quyết định số 963/QĐBYT ngày 18/3/2020 của Bộ Y tế về “Hướng dẫn tạm thời giám sát và phòng, chống Covid-19”: Đối với bệnh phẩm nghi nhiễm Covid-19 phải được thu thập bởi các nhân viên y tế đã được tập huấn về thu thập mẫu bệnh phẩm, bắt buộc phải lấy tối thiểu 01mẫu bệnh phẩm đường hô hấp, như sau: 1. Bệnh phẩm đường hô hấp trên (Thời điểm thích hợp thu thập mẫu: Tại ngày 0 đến ngày 7 sau khi khởi bệnh): a. Mẫu ngoáy dịch tỵ hầu; b. Trong trường hợp không lấy được mẫu ngoáy dịch tỵ hầu thì có thể lấy một trong các mẫu dưới đây: + Mẫu ngoáy dịch họng; + Mẫu ngoáy dịch mũi (cả hai bên mũi), chỉ áp dụng đối với người có triệu chứng nghi ngờ; + Mẫu dịch rửa mũi/tỵ hầu; + Mẫu dịch súc họng. 2. Bệnh phẩm đường hô hấp dưới (Thời điểm thích hợp thu thập mẫu: Tại ngày 0 đến ngày 14 sau khi khởi bệnh): + Đờm; + Dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi ...; + Tổ chức phổi, phế quản, phế nang. 3. Mẫu máu toàn phần (3-5 ml) + Mẫu máu giai đoạn cấp (Thời điểm thích hợp thu thập mẫu: Tại ngày 0 đến ngày 7 sau khi khởi bệnh); + Mẫu máu giai đoạn hồi phục (Thời điểm thích hợp thu thập mẫu: Tại ngày 14, 21 sau khi khởi bệnh). 4. Tổ chức phổi, phế nang (Trong trường hợp có chỉ định).
Bệnh phẩm sau khi thu thập được chuyển đến phòng xét nghiệm trong thời gian ngắn nhất: Bệnh phẩm được bảo quản tại 2-8°C và chuyển tới phòng xét nghiệm trong thời gian sớm nhất, đảm bảo không quá 48 giờ sau khi thu thập. Nếu do điều kiện không thể chuyển mẫu trong vòng 48 giờ sau khi thu thập, mẫu phải được bảo quản âm 70°C; không bảo quản bệnh phẩm tại ngăn đá của tủ lạnh hoặc -20°C. Bệnh phẩm khi vận chuyển phải được đóng gói kỹ trong 3 lớp bảo vệ, theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới và Bộ Y tế: Siết chặt nắp tuýp bệnh phẩm, bọc ngoài bằng giấy parafin (nếu có), bọc từng tuýp bệnh phẩm bằng giấy thấm; đưa tuýp vào túi vận chuyển (hoặc lọ có nắp kín); bọc ra ngoài các túi bệnh phẩm bằng giấy thấm hoặc bông thấm nước có chứa chất tẩy trùng (cloramine B ...), đặt gói bệnh phẩm vào túi nylon thứ 2, buộc chặt; các phiếu thu thập bệnh phẩm được đóng gói chung vào túi nylon cuối cùng, buộc chặt, chuyển vào phích lạnh, bên ngoài có vẽ các logo quy định của Tổ chức Y tế thế giới (logo: bệnh phẩm sinh học dán đúng chiều hướng lên miệng túi) khi vận chuyển.
Vận chuyển bệnh phẩm đến phòng xét nghiệm: Thông báo cho phòng xét nghiệm ngày gửi và thời gian dự định bệnh phẩm sẽ tới phòng xét nghiệm. Bệnh phẩm được vận chuyển tới phòng xét nghiệm bằng đường bộ hoặc đường hàng không càng sớm càng tốt; tuyệt đối tránh để tuýp bệnh phẩm bị đổ, vỡ trong quá trình vận chuyển. Khi vận chuyển tới phòng xét nghiệm các mẫu đã bảo quản từ 2-8°C thì trong quá trình vận chuyển vẫn phải bảo đảm nhiệt độ từ 2-8°C, tránh quá trình đông tan băng nhiều lần, làm giảm chất lượng của bệnh phẩm. Đối với những mẫu được bảo quản -70°C, khi vận chuyển phải được giữ đông băng trong quá trình vận chuyển đến phòng xét nghiệm.
Lớp tập huấn mang đến những kiến thức mới, những kỹ thuật quan trọng trong thu thập, bảo quản, đóng gói và vận chuyển mẫu bệnh phẩm hô hấp. Những kiến thức, kỹ năng tại lớp tập huấn sẽ giúp các học viên hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình tại đơn vị sau này, góp phần phát hiện kịp thời, sàng lọc sớm các trường hợp mắc Covid-19, đối tượng nguy cơ, tránh lây nhiễm trong cộng đồng. Kết thúc lớp tập huấn, các học viên làm kiểm tra đánh giá kết quả học tập và được cấp chứng chỉ hoàn thành khóa học theo quy định./..
Hữu Lộc |
