Các hoạt động giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh tại Vĩnh Lợi.

Truyền thông tư vấn, chuyển đổi hành vi về Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh cho các nhóm đối tượng trong việc tuyên truyền, hướng dẫn phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ hiểu biết về sinh sản, việc lựa chọn giới tính khi sinh và phổ biến, tuyên truyền giáo dục pháp luật về nghiêm cấm tuyên truyền, phổ biến chẩn đoán giới tính thai nhi; ngày 02/6/2025, Phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khỏe, Trung tâm y tế Vĩnh Lợi phối hợp với Trạm y tế Hưng Thành tổ chức buổi nói chuyện chuyên đề về mất cân bằng giới tính khi sinh và phổ biến, tuyên truyền giáo dục pháp luật về nghiêm cấm chẩn đoán giới tính thai nhi. Đến dự buổi nói chuyện có: Cn Đỗ Thị Cẩm Lẹ, Trưởng phòng Dân số - TTGDSK – Trung tâm y tế Vĩnh Lợi; Cn Văn Hồng Cúc, cán bộ Phòng Dân số - TTGDSK – Trung tâm y tế Vĩnh Lợi; Hs Trịnh Thị Được, cán bộ phòng Dân số - TTGDSK – Trung tâm y tế Vĩnh Lợi; Bs Lê Văn Mực, Trưởng Trạm y tế  Hưng Thành; YS Nguyễn Thị Mỹ Loan, cán bộ phụ trách Dân số Trạm y tế Hưng Thành và các Trưởng ấp, Đoàn thể, Phụ nữ, Đoàn Thanh niên trên địa bàn xã Hưng Thành.

Hình hoạt động

Tại buổi sinh hoạt các chị được nghe Cn Đỗ Thị Cẩm Lẹ, Trưởng phòng Dân số - TTGDSK nói về khái niệm tỷ số giới tính khi sinh là số bé trai trên 100 bé gái được sinh ra sống trong một thời gian và một địa bàn nhất định, ở mức trung bình trong tự nhiên tỷ số giới tính khi sinh ở mức 105/100 trẻ giao động trong khoảng 103-106/100 trẻ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh là do chính sự xung đột này đã tạo ra áp lực đối với các cặp vợ chồng vừa mong muốn có ít con, lại mong muốn trong đó có con trai và tìm kiếm, sử dụng các dịch vụ lựa chọn giới tính trước sinh như: Trước lúc có thai chế độ ăn uống, chọn ngày phóng noãn, trong lúc thụ thai chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, lọc rửa tinh trùng để chọn tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y, sau khi có thai sử dụng siêu âm, bắt mạch, chọc hút dịch ối… để chẩn đoán giới tính thai nhi, kết hợp với phá thai chọn lọc giới tính. Mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ dẫn tới tình trạng "thừa nam, thiếu nữ”. Nếu tỷ số giới tính khi sinh tiếp tục tăng với mức độ hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới vào năm 2034 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059; Nam sẽ khó tìm được bạn đời khi đến tuổi kết hôn. Một bộ phận nam giới có thể sẽ phải kết hôn muộn & nhiều người trong số họ đặc biệt là nhóm nam yếu thế (SK yếu, nghèo & học vấn thấp) sẽ không có khả năng kết hôn; sự “khủng hoảng về hôn nhân” có thể để lại nhiều hậu quả cả về nhân khẩu học & xã hội, dẫn đến những thay đổi về hôn nhân & gia đình; Nguy cơ lan rộng các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tình trạng quan hệ tình dục ngoài hôn nhân tăng lên, mại dâm khó kiểm soát, du lịch tình dục phát triển, nguy cơ lan rộng sang tình dục trong đó có HIV/AIDS, nhất là nước ta ở trong khu vực có nhiều nước đang trong tình trạng “khan hiếm” nữ; Tình trạng di cư ngày càng phổ biến: Số người di cư trong nước & ra nước ngoài vì mục đích hôn nhân có thể tăng lên, làm cho xã hội mất ổn định do những hậu quả trầm trọng đối với sự phát triển kinh tế xã & đối với  đời sống của phụ nữ, nam giới, gia đình cũng như cộng đồng. Nhiều phụ nữ có thể phải kết hôn sớm hơn, tỷ lệ ly hôn và tái hôn của phụ nữ sẽ tăng cao. Cùng với đó là sự quan ngại về bạo hành giới, buôn bán phụ nữ, các cơ sở mại dâm có thể gia tăng để phục vụ cho nhu cầu tình dục khi mà xã hội có nhiều nam giới độc thân; Việc gia tăng tỷ số giới tính khi sinh không những không cải thiện được vị thế của người phụ nữ mà thậm chí còn làm gia tăng thêm bất bình đẳng giới & tình trạng bạo hành đối với phụ nữ và bé gái; Gia tăng tội phạm xã hội: Do khan hiếm phụ nữ nên sẽ xảy ra tình trạng tranh giành trong hôn nhân dẫn đến tình trạng ngăn cản, xung đột giữa nam ở địa phương này sang tìm hiểu, kết hôn với nữ ở địa phương khác. Nạn lừa đảo, bắt cóc, buôn bán phụ nữ, mại dâm đã và sẽ ngày càng tăng. Phụ nữ có thể bị ép buộc sinh thêm con, bất chấp sức khoẻ và tính mạng ...

Một số giải pháp khắc phục như: Đẩy mạnh truyền thông giáo dục về bình đẳng giới: phê phán mạnh mẽ quan niệm trọng nam khinh nữ, chuyển đổi thông điệp truyền thông  phù hợp, từ chú trọng giảm sinh giai đoạn trước sang truyền tải về những hậu quả của mất cân bằng giới tính khi sinh và các quy định cấm lựa chọn giới tính thai nhi, từng bước tạo dựng dư luận tích cực đối với những vấn đề nhạy cảm như: lấy họ cho con, thờ cúng, thừa kế; Tôn vinh các gia đình sinh con một bề là gái thực hiện đúng chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình: giảm học phí, ưu tiên đào tạo nghề và bố trí việc làm, trên thực tế con gái khó kiếm được việc làm hơn con trai, tôn vinh các gia đình sinh con 1 bề là gái chấp hành tốt cuộc sống Dân số và nuôi dạy con thành đạt, hiếu thảo; Phát triển đồng bộ các cuộc sống an sinh xã hội nhất là an sinh người cao tuổi, hỗ trợ cho những người không có nơi nương tựa khi họ về già; Tăng cường giám sát việc thực thi pháp luật: Siêu âm và biết được giới tính thai nhi trước sinh là vấn đề thực tế đang xảy ra & khó có thể ngăn cấm trong thực tế hiện nay. Tuy nhiên việc biết giới tính thai nhi & loại bỏ thai nhi do giới tính không thích hợp lại là việc khác (cụ thể ở đây là vấn đề loại bỏ thai gái). Do đó cần phải khảo sát & tiến tới việc nghiêm cấm nạo phá thai (trừ trường hợp vì lý do sức khỏe) là việc làm vừa phù hợp với đạo lý, tâm linh của người Việt Nam vừa góp phần làm giảm mất cân bằng giới tính khi sinh; Đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế –xã hội, công nghiệp hóa, đô thị hóa để sớm đưa nước ta vượt qua ngưỡng “thu nhập trung bình”, xây dựng và phát triển hệ thống an sinh xã hội vững chắc sẽ là giải pháp cơ bản lâu dài nhằm xóa bỏ triệt để sự bất bình đẳng giới nói chung & mất cân bằng giới tính khi sinh nói riêng./.

Trịnh Thị Được – Trung tâm Y tếVĩnh Lợi